Paylaş Paylaş Paylaş

Ermenistan Televizyon Tarihi

Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan, İran ve Türkiye ile sınırlanan Güney Kafkasya'da bir cumhuriyettir. Başkenti Erivan var. Dünya Bankası verilerine göre Cumhuriyetin nüfusu takriben 3 milyon, Cumhuriyetin dışında yaşayan Ermeni sayısı ise 7 milyonun üzerinde. Ermeni diasporası, hem tarihsel (Osmanlı Türkiye'de 1915 Ermeni Soykırımı) hem de sosyo-ekonomik (SSCB'nin çöküşünden sonraki zor ekonomik vaziyet, Dağlarla kaplı Karabağ çatışması, Türkiye tarafından hudut ablukası) gibi çeşitli şartların bir neticesi olarak oluşmuştur. Diaspora her vakit Ermenistan ile temas sürdürdü ve tarihi anavatanın gelişimi üzerinde büyük bir kültürel, tarihi ve ekonomik tesire sahipti. Bu yüzden, bugüne kadar Cumhuriyet ekonomisi büyük ölçüde dış yardım ve Ermenilerin ülke dışında ikamet eden veya geçici olarak çalışan dövizlerine bağlıdır.2018 ilkbaharında Ermenistan, iç siyasette ciddi farklıklar alana getiren barışçıl bir güç geçişine uğradı. Halk, başşehir Erivan'ın sokaklarına ve ülke çapındaki diğer şehirlere farklığı istedi. Çok sayıda toplantı ve gösteri neticeninde, iktidardaki Başbakan ve iki defa Reisicumhur (2008-2018) Sarkisyan istifa etti ve Protesto hareketinin öncüsü olan muhalefet milletvekili Nikol Paşinyan, Meclis tarafından ülkenin başbakanına seçildi. Ülkedeki sosyopolitik reformlar süreci devam etmektedir.Vakit açısından, Ermeni medyasının peyzaj gelişimi tarihi iki evreye ayrılmıştır: Sovyetler Birliği'nin çöküşünden evvelki dönem - 1920'den 1991'e - ve bağımsızlık duyurunundan sonraki dönem - 1991'den günümüze. İlk dönemde medya sisteminin ana bölümleri oluşturuldu ve teknolojik olarak donatıldı.

1926 senesi Erivan (Ermenistan Halk Radyosu) kuruluşunu gördü. 1957 senesi, Erivan (Ermenistan kamu TV şirketi) ' nin ortaya çıkmasına, Ermeni basılı medyasının ananelerine neyin Dönüşeceğine ve özel olarak söz edilmesi şart olan kitlesel dolaşımdaki gazetelerin ortaya çıkmasına şahit oldu. Ancak Sovyet döneminde, Kitle İletişim Araçları Ermenistan'da diğer Sovyet cumhuriyetlerinde olduğu gibi bağımsız değildi; tek tip bir ideolojik doktrine bağlı kaldılar ve çoğunlukla komünist fikirleri yaydılar. Medya sisteminin Sovyet sonrası dönüşümleri, devlet yönetişiminin tüm kilit düzeylerinde meydana geldi: legal, ekonomik, siyasi ve teknolojik. Oysa ilk üç alanda hemen işlemler Ermenistan, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra başladı ve yeni bağımsızlığını yeni gerçeklikleri tarafından yeni medya olarak adlandırılan konuşma ve ifade özgürlüğü, reklamcılık ile ilgili çok partili sistem, ortaya çıkması, teknolojik küre gelişimi ve işleyişi, İnternet ve dijital teknoloji geliştirme global etmenler tarafından tahrik birincisi olduğunu belirlendi.

Ermenistan dışında yeterince iyi ve tesirli bir diasporaya sahip olmasına karşın, Cumhuriyetin medya sistemi, diasporaya ait medyadan ülkedeki bir kamuoyu kaynağı olarak etkilenmemektedir. Dahası, diaspora'nın bilgi gündemini oluşturan Ermeni medyasının kendileri de sık sık. Kaide olarak, diaspora medyası, Ermenilerin kimliğini yurtdışında savunma işlevlerini yerine getirir ve tarihi anavatanları ile ilgili nostaljik duyguları canlı tutmaya yardımcı olur ve onları Ermenistan'daki iç politik vaziyet ile ilgili bilgilendirir. Ermenistan dışında en tanınmış kişi yayınlar arasında, Türkiye-Ermeni politik haftalık gazete Agos, İstanbul'da yayımlanan Türkçe vurgulayarak; ilk Ermeni Gazetesi Amerika'da Ermeni Mirror Spectator, İngilizce Watertown, Massachusetts 1932'den beri yayınlanan, Rusya Erkramas, Rusça yayınlanan Ermeni Gazetesi; bağımsız sosyo-siyasi gazete Nuh'un gemisi, Rus yayınlanan; haftalık gazete Araks, Ermeni Tahran'da yayınlanan değer. Diaspora medyası, Diaspora temsilcilerini, Dağlarla kaplı Karabağ çatışmasında Ermeni-Azerbaycan çatışması ve Osmanlı Türkiyesindeki 1915 Ermeni soykırımının dünya toplumu tarafından tanınması gibi ehemmiyetli panarmenian stratejik konuları ile ilgili bilgilendirmenin ehemmiyetli bir kaynağıdır.

Basılı medyanın işleyişi açısından, Ermeni medya pazarı durgun ve bu da medya alanındaki genel vaziyeti gösterir. Dört temel bilgi kaynağından televizyon lider rol oynar, hemen peşinden biraz geride olan İnternet ve sosyal ağlar; radyo üçüncü sırada bulunur ve basılı medya son sırada bulunur. 2012 seneninden bu yana, internet servis sağlayıcılarının ücretlerindeki düşüş, baskıdan çevrimiçi medyaya büyük bir geçiş getirdi.

Bağımsız Ermenistan tarihinde, 1991'den bu yana hemen hemen tüm medya çeşitli güçler tarafından kontrol edildi: devlet, siyasi partiler, teşebbüsçüler. Kaide olarak, bu irtibat her zaman anonim olmuştur veya rastgele bir milli kayıtta gösterilmemiştir. Böylelikle, Ermenistan TV kanalını da içeren panarmenian medya grubunun büyük bir medyasının faaliyeti, ülkenin daha önceki Reisicumhur Serj Sarkisyan'ın güveyi Mikayel Minasyan'ın isimiyle bağlantılıydı. Şubat 2019'un başlarında holding, paydaşların kompozisyonundaki farklık sebebiyle faaliyetin durdurulduğunu izah etti. Metropolitan Կենտրոն (Kentron) televizyon kanalının etkinliği, yakın zamana kadar Milletvekili sayısına göre mecliste ikinci sırada yer alan oligark gagik tsarukyan ve onun (müreffeh Ermenistan Partisi) ile bağlantılıdır. Yerkir Media TV kanalı (Ermeni Devrimci Federasyonu - ARF) Հայ հեղափոխական դաշնակցություն կուսակցություն ile ilişkilidir. Ar TV kanalı geç işadamı Hrant vardanyan'ın ailesi ve büyük şeker şirketi konusunda iken üçüncü Ermeni Kanalı Հ3, (hukukun üstünlüğü Partisi) temsil eder. Cumhuriyet medyasının bağımlılığı beynelmilel örgütler tarafından da defaatle ifade edilmiştir. Sınır tanımayan gazetecilerin 2017 sıralamasında Ermenistan, medya faaliyeti açısından özgür olan ülkeler arasında 80. sırada bulundu. Gazetecilik profesyonellik gelişimi Bologna sistemi altında tertip eden ve 4 senelik lisans programı ve 2 senelik yüksek lisans programı içerir. Gazetecilik bölümleri tüm büyük devlet yüksek öğretim müesseselerinde işlev görür. Cumhuriyetin akademik müesseseleri her sene medya alanına yaklaşık dört yüz nitelikli basın mensubu mezun oluyor. 

Bağımsız Ermenistan tarihinde, medya faaliyetine devlet müdahalesinin ilk örneği  kanalının kapatılmasıydı. 1998 başkanlık seçimleri, televizyonun politik gündemdeki rolünü güçlendirdi.  kanalı olayları her açıdan ele aldı ve Cumhuriyetin muasır tarihinde ilk sefer bilgi medyasının kamuoyunu şekillendirmeye tesirini gösterdi. Daha sonra vaziyet, 27 Ekim 1999'da Meclis binasında ele geçirme ve cinayetlerin feci olaylarıyla irtibatlı olarak tekrarlandı. Bilgiyi oldukça zayıf bir şekilde ele alan devlet medyasının aksine, , olayların kapsamı geniş bir tahlilini sundu ve görevdeki yetkililer ile failler arasında bir irtibat ihtimalini ortadan kaldırmadı. Olayların bu tür topraksız yorumu Ermenistan hükümetinden memnunsuz kaldı ve netice olarak kanal kapatıldı. 2018 baharına kadar kanal, 17 sefer tesirli olmayan yayın etkinliği yarışmalarına katıldı. Bu dava diğer tüm medya için gösteri oldu. O vakitten beri devlet, medya üzerinde tam kontrol sağlamak için her şeyi yaptı; medyanın suskunca uyduğu sınırlar ve kaideler koydu. Bununla beraber, gazetecilerin baskı davaları, bilhassa 2015 seneninde artan elektrik fiyatlarına itiraz eden elektrik Erivan hareketi ve 2016 seneninde Erivan'da bir polis karakolunun ele geçirilmesi gibi büyük ölçekli halkın protestoları esnasında periyodik olarak tekrarlandı. Bununla beraber, ekonomik etken Ermenistan'ın ana medya kontrol ajanı olmuştur. Büyük işletmeler, teşebbüsçülerin çıkarları için lobi yapan oligarkların elinde olduğu için tekelleştirildi.

Ermenistan'ın reklam pazarının oldukça küçük olduğu göz önüne alındığında çeşitli olarak 30 milyon AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ Doları ile 50 milyon AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ doları arasında düşünülmektedir, medya direk reklamverenlere bağlıydı. İşletmeler üzerinde kontrol uygulayarak, devlet medyanın reklam pazarına ulaşmasını engelleyebilir, böylelikle onları gerçek kazanç ihtimalinden yoksun bırakabilir. İktidar geçişinden sonra yeni hükümetin Ermeni medya sistemini ne ölçüde etkilediği daha araştırılmamıştır, zira yeni hükümetin kurulmasından bu yana geçen oldukça kısa bir müddet. Önceden de belirtildiği gibi, medya ortamı devrim sonrası bir gelişme mertebesinden geçiyor.